Arvindus

Contemplaties

Samādhi en contemplatie

Inhoud

§

Samādhi wordt in zijn algemeenheid begrepen als een hoogste staat van bewustzijn of zijn waarin het gewone bewustzijn of de gewone staat van zijn wordt getranscendeerd.1, 2 Het concept vindt zijn oorsprong in het Hindoeïsme en Boeddhisme en zijn technische betekenis kan variëren, afhankelijk van de tak van lering. Binnen de tijdlozewijsheidleringen van Helena Blavatsky en Alice Bailey lijkt samādhi primair beschouwd te worden als een transcendentie van de persoonlijkheid in zielsbewustzijn.3, 4, 5 Waar nu volgens de voorgenoemde leringen de ziel de persoonlijkheid (bestaande uit lichaam, emotie en concreet denken) transcendeert daar transcendeert de monade of geest de ziel.6 Aan de staat van vereniging met deze monade of geest wordt door Blavatsky gerefereerd met de term 'hoge samādhi'.7, 8 Deze term kan misschien beschouwd worden als een vertaling van de Sanskrietterm 'mahāsamādhi', die letterlijk vertaald kan worden als 'grote samādhi'.9

Dit verschil tussen samādhi en mahāsamādhi stemt overeen met het verschil tussen de zogenoemde 'eigenlijke antahkarana' en 'antahkarana'. De eerstgenoemde betreft de regenboogbrug die de persoonlijkheid met de ziel verbindt (via het verbinden van het lager, concreet denken en hoger, abstract denken) en de laatstgenoemde betreft de regenboogbrug die de persoonlijkheid met de monade verbindt.10

Het woord 'samādhi' zelf nu bestaat uit de delen 'sam', betekenend 'samen', en 'ādhi'.11 'Ādhi' wordt etymologisch beschouwd te zijn afgeleid van 'ā', zijnde een voorzetsel, en 'dhā', betekenend 'plaatsen', en 'samādhi' wordt dan beschouwd etymologisch 'samenplaatsen' te betekenen.12 Ādhi kan echter ook beschouwd worden als zijnde afgeleid van 'adhi', wat in het Sanskriet wordt gebruikt als een voorzetsel om een boven- of overheenplaatsing aan te duiden,13 en langs deze lijn gaat 'samādhi' refereren aan een bovenliggende gezamenlijkheid. 'Ādhi' kan verder beschouwd worden als afgeleid van 'ādi', wat refereert aan een begin of een eerste,14 en dan gaat 'samādhi' refereren aan een gezamenlijkheid met het eerste begin. Interessant is ook de beschouwing van 'ādhi' als zijnde afgeleid van 'a-dvi', waarbij 'a' een negatie betreft en 'dvi' 'twee' betekent.15, 16 'Samādhi' gaat dan refereren aan een gezamenlijkheid met de non-dualiteit. Deze 'a-dvi' als 'non-dualiteit' wordt etymologisch ook bevat in 'Advaita', de naam van een beroemde non-dualistische, Vedantistische denkschool binnen het Hindoeïsme.17, 18

Nu wordt in vertalingen het Sanskrietwoord 'samādhi' vaak vertaald met 'contemplatie'.19, 20 Compositioneel is dit verdedigbaar. Het Nederlandse 'contemplatie' kan [net als het Engelse 'contemplation'] herleid worden tot het Latijnse 'contemplatio', dat in eerdere publicaties werd vermeld te bestaan uit 'com' en 'templum' (of alternatief 'tempus'),21, 22 en 'com' van 'contemplatio' duidt exact hetzelfde aan als 'sam' van 'samādhi', namelijk een gezamenlijkheid.23, 24 Het woord 'templum' in 'contemplatie' werd verder bedacht meer mystiek te refereren aan de tempel van het hart,25 en inderdaad kan deze tempel mystiek beschouwd worden als de houder van het non-duale eerste begin, want het is daar waar het levensprincipe van de monade, de spirituele eenheid, zichzelf heeft verankerd,26 en het is ook de plaats waar het zielsprincipe van buddhi of intuïtie of liefde-wijsheid verblijft27. De monade die zichzelf in het hart verankert bouwt daar de tempel van Solomon voor de ziel om in te verblijven, en wanneer daar binnengaand gaat de mens in samādhi, in contemplatie.28

Interessant hier is dat de tombe waarin een Hindoeheilige wordt begraven ook 'samādhi' wordt genoemd.29 Dit is misschien geëvolueerd vanuit het geloof dat het verlaten van het lichaam door een heilige samengaat met zijn bereiken van de staat van (mahā)samādhi.30 Wat het geval ook mag zijn, we zien de heilige in (mahā)samādhi in zijn tombe de mens in contemplatie in de tempel van zijn hart symboliseren.

Boven werden 'samādhi' en 'contemplatie' vergeleken in hun compositionaliteit. Maar ook in hun geheel genomen hebben ze vergelijkbare betekenissen. Vertalers hebben redenen om de eerstgenoemde te vertalen met de laatstgenoemde wanneer er rekening mee wordt gehouden dat samādhi academisch wordt beschouwd als de "hoogste staat van meditatie" en contemplatie als "devote meditatie".31, 32

Hoe dan kan samādhi vergeleken worden met contemplatie zoals die gethematiseerd en genoemd wordt in eerdere publicaties? Om dit uit te leggen moet eerst het onderscheid tussen samādhi en mahāsamādhi benadrukt worden. De eerste betreft de vereniging met de ziel en de tweede betreft de vereniging met de monade. Contemplatie moet dan ook begrepen worden als van twee soorten, de ene betreffende de vereniging van de persoonlijkheid met de ziel en de andere betreffende de vereniging daarvan met de monade. 'Samādhi' en 'mahāsamādhi' Latiniserend zullen we ze hier 'contemplatio' en 'contemplatio grandis' (of 'contemplatio magnus') noemen, of in het Nederlands [in lijn met de Engelse tegenhangers] 'contemplatie' en 'grootse contemplatie' (of 'magnifieke contemplatie').33, 34, 35, 36 Dit stemt natuurlijk overeen met de eerder genoemde eigenlijke antahkarana en de antahkarana als zodanig, die de persoonlijkheid met de ziel en met de monade verbinden.

Wanneer contemplatie in de voorgaande publicaties wordt gethematiseerd, wordt in principe gerefereerd aan contemplatie als zodanig. Contemplatie als con-templum betreft het samenkomen van de mens en zijn god(en) in de tempel van zijn hart, betreft de vereniging van de persoonlijkheid met de ziel.37 Contemplatie als con-tempus betreft de synchroniciteit van die twee.38 En contemplatie als de beweging naar de metacentriciteit betreft de beweging van de perifere persoonlijkheid naar de centrale ziel.39 Echter hoewel deze thematiseringen alleen waren bedoeld om contemplaties als zodanig te reflecteren kunnen ze ook gemakkelijk geïnterpreteerd worden als reflecties van grootse contemplaties. De archetypen zijn heel vergelijkbaar, maar de grootse contemplatie is van een veel grotere magnitude.

Verder wordt contemplatie niet alleen gethematiseerd in eerdere publicaties, maar het woord 'contemplatie' wordt soms ook gebruikt om te refereren aan zekere publicaties. De huidige publicatie kan bijvoorbeeld gemakkelijk een 'contemplatie' genoemd worden. Als zodanig wordt het woord 'contemplatie' veeleer gebruikt in de meer concrete betekenis van "een meditatie uitgedrukt in een schrijven"40 of van 'een geschreven reflectie'. Inderdaad: zulk een publicatie is vaak het resultaat van de vereniging van studie en meditatie, leidend tot het tamelijk spontane effect van het concretiseren van het waargenomene in de richting van de wereldperifeer,41 en zeker is het de intentie om een ware contemplatie zoals boven begrepen te reflecteren, echter dit wordt in een dergelijk gebruik van het woord zeker niet verondersteld. Zulk een activiteit kan ter onderscheiding misschien een 'contemplatio formis' of een 'formele contemplatie' genoemd worden.

We krijgen dus een overzicht zoals hieronder.

Mahāsamādhi Contemplatio grandis (magnus) Grootse (magnifieke) contemplatie Eenheid met de monade
Samādhi Contemplatio Contemplatie Eenheid met de ziel
  Contemplatio formis Formele contemplatie Geschreven reflectie

Figuur 1.

Moge dan de formele contemplaties ware contemplaties en, uiteindelijk, grootse en magnifieke contemplaties komen te reflecteren.

Noten
  1. Encyclopædia Britannica, Ultimate Reference Suite, Version 2015, (software), Encyclopædia Britannica, 2015, samadhi.
  2. Oxford English Dictionary, Second Edition on CD-ROM (v. 4.0), Oxford University Press, 2009, samadhi.
  3. Mahatma Koot Hoomi, in: The Mahatma Letters to A.P. Sinnett, A. T. Barker (editor), in: Theosophical Classics, (CD-ROM), Theosophical Publishing House, Manilla, 2002, ML-59. "It is, when correctly interpreted, in one sense "the divine Self perceived or seen by Self," the Atman or seventh principle ridded of its mayavic distinction from its Universal Source — which becomes the object of perception for, and by the individuality centred in Buddhi, the sixth principle, something that happens only in the highest state of Samadhi."
  4. Alice A. Bailey, The Light of the Soul, in: Twenty-Four Books of Esoteric Philosophy, (CD-ROM, Release 3), Lucis Trust, London / New York, 2001, p. 211-212. "The goal of meditation is ability to contact the divine inner self, and through the contact, to come to a realization of the unity of that self with all selves and the All-Self, and this, not just theoretically, but as a fact in nature. This comes about when a state called "samadhi" is achieved wherein the consciousness of the thinker is transferred out of the lower brain consciousness into that of the spiritual man or soul on its own plane."
  5. Ibidem, p. 39. "They know how to achieve the real samadhi or state of occult abstraction through their ability to withdraw the energies into the thousand petalled lotus of the head, and from thence to abstract them through the other two subtler bodies until all is centred and focussed in the causal vehicle, the karana sarira, the egoic lotus."
  6. 'Ageless Wisdom, Triplicities in Man', Index: 201308292.
  7. Helena P. Blavatsky, The Secret Doctrine, Volume I, in: Theosophical Classics, (CD-ROM), Theosophical Publishing House, Manilla, 2002, p. 570. "In Pralaya, or the intermediate period between two manvantaras, it loses its name, as it loses it when the real ONE self of man merges into Brahm in cases of high Samadhi (the Turiya state) or final Nirvana; "when the disciple" in the words of Sankara, "having attained that primeval consciousness, absolute bliss, of which the nature is truth, which is without form and action, abandons this illusive body that has been assumed by the atma just as an actor (abandons) the dress (put on)." For Buddhi (the Anandamaya sheath) is but a mirror which reflects absolute bliss; and, moreover, that reflection itself is yet not free from ignorance, and is not the Supreme Spirit, being subject to conditions, being a spiritual modification of Prakriti, and an effect; Atma alone is the one real and eternal substratum of all—the essence and absolute knowledge—the Kshetragna."
  8. Atma can be considered as the highest soul principle but can as such also be considered as the representative of the monad or spirit. In note 7 Blavatsky seems to identify atma with the spirit and not with the soul. See: 'Contemplations, Language Layers', Index: 202111181.
  9. Monier Williams, A Sanskrit-English Dictionary, Etymologically and Philologically Arranged, With Special Reference to Greek, Latin, Gothic, German, Anglo-Saxon, and Other Cognate Indo-European Languages, The Clarendon Press, Oxford, 1862, p. 753, 754.
  10. 'Ageless Wisdom, The Threads', Index: 201504191, The Antahkarana & Figure 1: The Vertical Threads.
  11. Noot 2.
  12. Ibidem.
  13. A Sanskrit-English Dictionary, p. 20.
  14. Ibidem, p. 119.
  15. Ibidem, p. 1.
  16. Ibidem, p. 443.
  17. Encyclopædia Britannica, Ultimate Reference Suite, Advaita.
  18. Pointers from Nisardadatta Maharaj, Ramesh S. Balsekar (editor), The Acorn Press, Durham, 1998, p. 214.
  19. The Light of the Soul, p. 180. "29. The eight means of yoga are: the Commandments or Yama, the Rules or Nijama, posture or Asana, right control of life-force or Pranayama, abstraction or Pratyahara, attention or Dharana, meditation or Dhyana, and contemplation or Samadhi."
  20. Ibidem, p. 248. "3. When the chitta becomes absorbed in that which is the reality (or idea embodied in the form), and is unaware of separateness or the personal self, this is contemplation or samadhi."
  21. 'Contemplations, An Elucidated Etymology of 'Contemplation'', Index: 201107281.
  22. 'Contemplations, An Additional Etymosophy of 'Contemplation'', Index: 202009221.
  23. Oxford Latin Dictionary, Oxford University Press, London, 1968, p. 383.
  24. Noot 2.
  25. Noot 21.
  26. 'The Threads', The Life Thread.
  27. Alice A. Bailey, Esoteric Healing, A Treatise on the Seven Rays, Volume IV, in: Twenty-Four Books of Esoteric Philosophy, (CD-ROM, Release 3), Lucis Trust, London / New York, 2001, p. 165. "The heart, the love-wisdom of the soul, the buddhi or Christ principle."
  28. Alice A. Bailey, The Rays and the Initiations, A Treatise on the Seven Rays, Volume V, in: Twenty-Four Books of Esoteric Philosophy, (CD-ROM, Release 3), Lucis Trust, London / New York, 2001, p. 314. "b. He was in the Temple of Solomon, ever a symbol of the causal body of the soul, and He was therefore speaking on soul levels and not as the spiritual man on Earth."
  29. Pointers from Nisardadatta Maharaj, p. 221.
  30. Sushila Blackman (editor), Graceful Exits, How Great Beings Die, Weatherhill, New York / Tokyo, 1997, p. 24. "But in the Hindu or Yogic traditions, samadhi also came to mean a realized master's departure from this life (the word mahasamadhi, or "great samadhi" is also used in this sense), and by extension, it even became the term for the tomb or mausoleum of a great teacher. The context should make clear to the reader which sense is meant."
  31. Oxford English Dictionary, samadhi, 2.
  32. Ibidem, contemplation, 3.
  33. Oxford Latin Dictionary, p. 771.
  34. Oxford English Dictionary, grand, a. and n.
  35. Oxford Latin Dictionary, p. 1064.
  36. Oxford English Dictionary, magnific, a.
  37. Noot 21.
  38. Noot 22.
  39. 'Contemplations, A Setup for a Metaphysicratic Manifest', Index: 201204032, Boundary Crossing Centripetality.
  40. Ibidem, contemplation, 2, c.
  41. 'Contemplations, Meditation, Study, Service and Contemplation', Index: 202307301.
Bibliografie
  • 'Ageless Wisdom, The Threads', Index: 201504191.
  • 'Ageless Wisdom, Triplicities in Man', Index: 201308292.
  • 'Contemplations, An Additional Etymosophy of 'Contemplation'', Index: 202009221.
  • 'Contemplations, An Elucidated Etymology of 'Contemplation'', Index: 201107281.
  • 'Contemplations, A Setup for a Metaphysicratic Manifest', Index: 201204032.
  • 'Contemplations, Language Layers', Index: 202111181.
  • 'Contemplations, Meditation, Study, Service and Contemplation', Index: 202307301.
  • Alice A. Bailey, Esoteric Healing, A Treatise on the Seven Rays, Volume IV, in: Twenty-Four Books of Esoteric Philosophy, (CD-ROM, Release 3), Lucis Trust, London / New York, 2001.
  • Alice A. Bailey, The Light of the Soul, in: Twenty-Four Books of Esoteric Philosophy, (CD-ROM, Release 3), Lucis Trust, London / New York, 2001.
  • Alice A. Bailey, The Rays and the Initiations, A Treatise on the Seven Rays, Volume V, in: Twenty-Four Books of Esoteric Philosophy, (CD-ROM, Release 3), Lucis Trust, London / New York, 2001.
  • Sushila Blackman (editor), Graceful Exits, How Great Beings Die, Weatherhill, New York / Tokyo, 1997.
  • Helena P. Blavatsky, The Secret Doctrine, Volume I, in: Theosophical Classics, (CD-ROM), Theosophical Publishing House, Manilla, 2002.
  • Monier Williams, A Sanskrit-English Dictionary, Etymologically and Philologically Arranged, With Special Reference to Greek, Latin, Gothic, German, Anglo-Saxon, and Other Cognate Indo-European Languages, The Clarendon Press, Oxford, 1862.
  • Pointers from Nisardadatta Maharaj, Ramesh S. Balsekar (editor), The Acorn Press, Durham, 1998.
  • The Mahatma Letters to A.P. Sinnett, A. T. Barker (editor), in: Theosophical Classics, (CD-ROM), Theosophical Publishing House, Manilla, 2002.
  • Encyclopædia Britannica, Ultimate Reference Suite, Version 2015, (software), Encyclopædia Britannica, 2015.
  • Oxford English Dictionary, Second Edition on CD-ROM (v. 4.0), Oxford University Press, 2009.
  • Oxford Latin Dictionary, Oxford University Press, London, 1968.