Arvindus

Contemplaties

De evolutie van dienstbaarheid

§

In 'Ageless Wisdom, Service' [in het Nederlands 'Tijdloze wijsheid, Dienstbaarheid'] werd het concept van dienstbaarheid samengevat zoals gethematiseerd in de tijdloze wijsheid.1 Hier zal een overzicht van de evolutie van dienstbaarheid gegeven worden.

Ten eerste moet verhelderd worden dat waar er geen contact met de ziel is dienstbaarheid nooit het geval zal zijn. Zonder enige zielsbetrokkenheid zal er enkel activiteit zijn, maar geen dienstbaarheid.2 Omdat nu er verschillende gradaties van zielscontact zijn, aangezien het verkrijgen van controle van de ziel over de persoonlijkheid een evolutie is met verschillende stadia,3 kent dienstbaarheid als een spontaan effect van zielscontact ook verschillende gradaties en stadia.4

Om nu te starten met een overzicht van de evolutie van dienstbaarheid moet eerst het stadium vermeld worden dat helemaal geen dienstbaarheid betreft. Waar er geen impuls van de ziel is, zal dienstbaarheid niet het geval zijn. En aangezien liefde de speciale kwaliteit van de ziel is, kan het ook gezegd worden dat zonder liefde dienstbaarheid niet het geval is.5 Een activiteit, zoals een liefdadigheidsactiviteit, kan dienstbaarheid lijken terwijl in werkelijkheid een liefdeloze show van iemand zelf domineert. Zo'n pseudo-dienstbaarheid wordt doorgaans verleend door gemiddelde mensen. Zij hebben geen veranderende invloed op hun omringende mensen omdat ze met hen opgaan in massabewustzijn.6

Het eerste stadium van echte dienstbaarheid dat hier genoemd kan worden, is de dienstbaarheid aan iemands eigen zelf.7 Dit is een houding van dienstbaarheid die gezien kan worden bij beginners in spiritualiteit, bij hen die pas het spirituele pad hebben betreden. Hun activiteit met betrekking tot spiritualiteit is enkel gericht op hun eigen verlichting, en op niets anders. We kunnen het dienstbaarheid noemen omdat er wat aantrekking door de ziel is, maar het is nog steeds een erg onvolwassen opvatting van dienstbaarheid omdat die nog steeds erg gekleurd is door zelfzuchtigheid. Het kan grofweg geïndiceerd worden dat dit type van dienstbaarheid wordt verleend door spiritueel geïnteresseerde mensen. Hun type van dienstbaarheid is in staat om henzelf te veranderen.

Het tweede stadium van dienstbaarheid betreft de dienstbaarheid aan de meester.8 Dit is een devotioneel type van dienstbaarheid. Deze dienstbaarheid wordt veel verleend binnen het Hindoeconcept van karma-yoga of de yoga van actie9 waar seva (dienstbaarheid)10 wordt verleend aan iemands goeroe (meester)11 of ishta-devata (god van voorkeur)12. Alle activiteit in dit type van dienstbaarheid wordt geboden aan voorgenoemde. Het is een stap hoger omdat de ogen worden opgeheven, weg van zichzelf, naar de meester, maar er is nog steeds een begoocheld idee over de meester en zichzelf. Dit type van dienstbaarheid wordt over het algemeen verleend door aspiranten.13 Aspiranten zullen in zijn algemeenheid in staat zijn om hun directe omgeving te beïnvloeden via hun dienstbaarheid.

Het derde stadium van dienstbaarheid is de dienstbaarheid aan de mensheid.14 De dienaar verlaat zijn romantische blik van zijn meester en zichzelf en is nu gericht op het helpen van zijn medemens. Dit stadium van dienstbaarheid is het effect van de groei van groepsgewaarzijn via een toegenomen contact met de ziel. Dit type van dienstbaarheid leefde Jezus Christus voor in zijn leven en velen proberen in zijn voetstappen te treden.15 Dit type van dienstbaarheid vinden we veel uitgevoerd door discipelen. Discipelen hebben via hun type van dienstbaarheid in zijn algemeenheid de capaciteit om de groepen te beïnvloeden waarmee ze geaffilieerd zijn.16

Het vierde stadium van dienstbaarheid is dienstbaarheid aan het plan.17 Met het plan de productie zijnde van een subjectieve synthese van de mensheid is het in dit stadium niet zozeer de uiterlijke mensheid die wordt gediend maar veeleer de heiligheid in de mensheid.18 In zekere zin is het een terugkeer naar de dienstbaarheid aan de meester, maar nu ontdaan van zelfzuchtige en romantische opvattingen van dienstbaarheid en verrijkt met de opvatting van de eenheid van alteriteit. Het is in dit stadium dat de dienaar volwassen is geworden in volledige zielscontrole. Het is aldus het type van dienstbaarheid dat wordt verleend door ingewijden. De dienstbaarheid van ingewijden is in staat om massa's te beïnvloeden.19

Zo krijgen we een overzicht als in figuur 1.

Type dienstbaarheid Type mens Bereik van invloed
Geen dienstbaarheid Gemiddelde mensen Geen
Dienstbaarheid aan zichzelf Spiritueel geïntereseerde mensen Zichzelf
Dienstbaarheid aan de meester Aspiranten Omringende omgeving
Dienstbaarheid aan de mensheid Discipelen Geaffilieerde groepen
Dienstbaarheid aan het plan Ingewijden Massa's

Figuur 1.

Bovenstaande figuur moet niet te strikt worden opgevat want ieder mens is een uniek geval. Het moet ook in gedachten worden gehouden dat de genoemde invloed allereerst een innerlijke invloed betreft en niet noodzakelijk een uiterlijke invloed. We kunnen dus gemiddelde mensen vinden in uiterlijk invloedrijke posities en ingewijden in posities die schijnbaar helemaal niet invloedrijk zijn. Echter wanneer dit in beschouwing wordt genomen dan kan het figuur nuttig zijn als overzicht. Mogen we aldus volgens dit figuur evolueren naar het verlenen van echte dienstbaarheid aan het plan.

Noten
  1. 'Ageless Wisdom, Service', Index: 201908221.
  2. Alice A. Bailey, Esoteric Psychology, Volume II, A Treatise on the Seven Rays, Volume II, in: Twenty-Four Books of Esoteric Philosophy, (CD-ROM, Release 3), Lucis Trust, London / New York, 2001, p. 124. "Service can be briefly defined as the spontaneous effect of soul contact."
  3. 'Ageless Wisdom, Classifications of Humanity', Index: 201404081.
  4. Alice A. Bailey, A Treatise on White Magic, in: Twenty-Four Books of Esoteric Philosophy, (CD-ROM, Release 3), Lucis Trust, London / New York, 2001, p. 204. "From service to an individual as an expression of love, to the family, or to the nation, there grows service to a member of the Hierarchy, to a Master's group and thence service to humanity. Eventually there is developed a consciousness of and service of the Plan, [...]."
  5. Ibidem, p. 39. "There is also the second soul quality which is spiritual love, the quality of group consciousness, of inclusiveness, of mediatorship, of attraction and of unification."
  6. Esoteric Psychology, Volume II, p. 205. "They are the average citizens of our modern world, [...]. These are the nice good people, who are, nevertheless, largely controlled by the mass consciousness, because they are relatively unthinking."
  7. Ibidem, p. 351. "First, there is the service of the personality, selfish and separative, wherein man sacrifices much in the interests of his own desire. Then comes the stage of service of humanity, and, finally, the service of the Plan."
  8. Noot 4.
  9. Srimad Bhagavad Gita, Swami Swarupananda (translator / commentor), Advaita Ashrama, Kolkata, 2007, Ch. III.
  10. Klaus K. Klostermaier, A Survey of Hinduism, State University of New York Press, Albany, 1994, p. 608.
  11. Ibidem, p. 598.
  12. Ibidem, p. 599.
  13. Alice A. Bailey, Glamour: A World Problem, in: Twenty-Four Books of Esoteric Philosophy, (CD-ROM, Release 3), Lucis Trust, London / New York, 2001, p. 78. "With all true aspirants, owing to the increased potency of their vibrations, this devotional sentiment can be particularly difficult and bring about a lengthy imprisonment. One illustration of this is the sentiment of devotion poured out in a glamorous ecstasy by probationary disciples upon the Masters of the Wisdom."
  14. Noot 4.
  15. Alice A. Bailey, The Rays and the Initiations, A Treatise on the Seven Rays, Volume V, in: Twenty-Four Books of Esoteric Philosophy, (CD-ROM, Release 3), Lucis Trust, London / New York, 2001, p. 89. "The love of God, focussed in the Christ, seeks to express itself in some act of peculiarly useful service to humanity."
  16. Alice A. Bailey, Discipleship in the New Age, Volume I, in: Twenty-Four Books of Esoteric Philosophy, (CD-ROM, Release 3), Lucis Trust, London / New York, 2001, p. 96. "I have often pointed out that a disciple is known by his influence upon his environment, and an initiate by the wide scope of his world service."
  17. Noot 4.
  18. A Treatise on White Magic, p. 403. "The plan as at present sensed, and for which the Masters are steadily working, might be defined as follows:—It is the production of a subjective synthesis in humanity and of a telepathic interplay which will eventually annihilate time."
  19. Noot 16.
Bibliografie
  • 'Ageless Wisdom, Classifications of Humanity', Index: 201404081.
  • 'Ageless Wisdom, Service', Index: 201908221.
  • Alice A. Bailey, A Treatise on White Magic, in: Twenty-Four Books of Esoteric Philosophy, (CD-ROM, Release 3), Lucis Trust, London / New York, 2001.
  • Alice A. Bailey, Discipleship in the New Age, Volume I, in: Twenty-Four Books of Esoteric Philosophy, (CD-ROM, Release 3), Lucis Trust, London / New York, 2001.
  • Alice A. Bailey, Esoteric Psychology, Volume II, A Treatise on the Seven Rays, Volume II, in: Twenty-Four Books of Esoteric Philosophy, (CD-ROM, Release 3), Lucis Trust, London / New York, 2001.
  • Alice A. Bailey, Glamour: A World Problem, in: Twenty-Four Books of Esoteric Philosophy, (CD-ROM, Release 3), Lucis Trust, London / New York, 2001.
  • Alice A. Bailey, The Rays and the Initiations, A Treatise on the Seven Rays, Volume V, in: Twenty-Four Books of Esoteric Philosophy, (CD-ROM, Release 3), Lucis Trust, London / New York, 2001.
  • Klaus K. Klostermaier, A Survey of Hinduism, State University of New York Press, Albany, 1994.
  • Srimad Bhagavad Gita, Swami Swarupananda (translator / commentor), Advaita Ashrama, Kolkata, 2007.